top of page


OKUNDUĞU GİBİ
Bilenin Bilmeyene Borcu Vardır

Yıllar içinde biriktirdiğim bilgileri sunmak için kurduğum kişisel site. Okunduğu Gibi platformuna hoş geldiniz. Sitemde size sunduklarıma göz atın. Okunduğu Gibi yeni şeyler öğrenmek isteyenler için bir ortam.
Ara


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 15
Uzun bir aradan sonra Primeval Kinship kitabına geri dönüyorum. Westermarck etkisi ve davranışsal homoloji kavramları üzerinden insan ve primat davranışları arasındaki evrimsel benzerlikleri inceliyoruz. Üç akademik makale üzerinden bu kavramları sorguluyorum, evrimsel tutarlılığı değerlendiriyor ve davranışsal örüntülerin genetik kökenli mi yoksa uyarlayıcı mı olduğunu tartışıyorum.
Okunduğu Gibi
11 Haz6 dakikada okunur


Çok Eşli Düzende Akrabalık İlişkileri ve Ensest Yaşanma Olasılığı Üzerine
Bu çalışma, 50 kişilik hayali klanlar üzerinden, babalık bilinmezliği ve çok eşlilik koşullarında ensest riskini matematiksel ve görsel modellerle analiz eder. Anne soyuna dayalı izleme, Westermarck etkisi ve evrimsel kaçınma stratejileriyle ensest olasılığı değerlendirilir. İnsan evriminde eşitlikçi cinsel seçim ve sosyal yapıların bu riskleri nasıl azalttığı tartışılır.
Okunduğu Gibi
2 Haz18 dakikada okunur


Nerede Kalmıştık
Uzun bir aradan sonra Primeval Kinship (İlkel Akrabalık) kitabına ve blog yazılarına dönmek istiyorum.Önceki yazılarımı gözden geçirdim ve dağınıklığımı ve yazılarımın yorum ağırlıklı olduğunu fark ettim. Bu yazıyla hem motivasyonumu yeniden kazanmak hem de şimdiye dek neler yazdığımı toparlamak istiyorum. Akrabalık yapıları, primat davranışları ve kültürel evrimin izini süren önceki bölümleri kısaca özetlemeye çalışıyorum.
Okunduğu Gibi
1 Haz9 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 12
Bernard Chapais, evrimsel antropolojinin temel taşlarını oluşturan bu bölümde, insan toplumlarının kökenini açıklarken üç ana yapı taşına odaklanır: çoklu aile grupları (multi-family groups), çift bağları (pair-bonding) ve karşılıklı exogami. Bu yapıların tarihsel ve evrimsel birleşimi, insanlara özgü karmaşık sosyal yapıları ve akrabalık sistemlerini ortaya çıkarmıştır.
Okunduğu Gibi
4 May8 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 11
Bu yazı, primat kökenli ensestten kaçınma davranışının evrimsel kökenlerini ele alır. Chapais’in teorisine göre, insanlar yakın akrabalarla cinsel ilişkiden biyolojik olarak kaçınmaya evrimsel süreçte programlanmıştır. Dişilerde bu mekanizma daha eskiye dayanır. Ben babalığın geç keşfi nedeniyle erkeklerde bu eğilimin daha yeni geliştiği görüşüne sahibim. Sosyal yapı, göç ve bağlanma, bu davranışları şekillendiren önemli faktörlerdir.
Okunduğu Gibi
4 May4 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 10
Kadınlar ve erkekler tarih boyunca zorunlu veya gönüllü olarak göç ettiler. Modern dünyada yaşanan göçlerin motivasyonu ile atalarımızın yaşadığı dönemde yaşadığı grubu terk etmek arasında hem benzerlikler hem de farklar var. Atalarımızın toplumsal yapısı zamanla değişmiş olmalı. Değişen toplumsal yapılar farklı ilişki biçimlerinin ortaya çıkmasına yol açmış olmalı. Topluluk içindeki statüler kimin göç edeceğini de belirlemiş olmalı. Kadınların daha iyi eş için yaşadığı yer t
Okunduğu Gibi
4 May19 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 8
Chapais, insan akrabalık sistemlerinin yalnızca kültürel değil, evrimsel ve biyolojik temellere dayandığını savunur. Annelik gibi bazı bağlar, kültürel olarak reddedilse bile biyolojik süreçlerle kaçınılmaz biçimde oluşur. İnsanlarda evlilik, kardeşlik, soy takibi gibi yapılar, primat atalarımızdan evrimleşerek gelişmiştir. Kültürel çeşitlilik bu yapıları dönüştürse de temel biyolojik bağlar değişmeden kalır.
İnsan akrabalığı çift taraflıdır; biyolojik temelli olup kültürle ç
Okunduğu Gibi
30 Nis6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 7
İnsanlarda akrabalık hem biyolojik hem kültürel temellere dayanır. Geleneksel olarak soy bağı biyolojiye dayandırılsa da antropolojik çalışmalar, kültürlerin akrabalık tanımlarını şekillendirdiğini gösterir. Primatolojiden gelen veriler ise biyolojik akrabalığın sosyal davranışları etkilediğini ortaya koyar. Günümüzde akrabalık, doğuştan gelen bağlar ve toplumsal kabullerin birleşimi olarak görülmektedir.
Okunduğu Gibi
30 Nis5 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 6
Primatlarda annelerle kızları arasındaki güçlü bağlar, grup içinde akrabalık temelli sosyal yapılar oluşturur. Annenin statüsü kıza geçer, bu da doğuştan sosyal farklılıklar yaratır. İnsanlarda da sosyal statü yalnızca kültürel değil, biyolojik temellere dayanır. Eşitsizlik evrimsel bir mirastır. Bu yapı, insan toplumlarında kültürel akrabalık sistemleriyle daha da karmaşık hale gelmiştir.
Okunduğu Gibi
28 Nis5 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 5
Primatlarda ve insanlarda sosyal statü doğuştan gelen biyolojik özelliklere dayanır. Anne-yavru bağı üzerinden akrabalık tanınır ve sosyal yapılar oluşur. Sosyal statü; fiziksel, zihinsel ve psikolojik özellikler ile belirlenir. Kültürel eşitlik söylemleri bu biyolojik gerçekliği göz ardı eder. Bireylerin doğuştan sahip oldukları özellikler, toplumdaki yerlerini belirler.
Okunduğu Gibi
28 Nis6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 3
Chapais, insan toplumunun evriminde dışevliliğin (exogamy) ve istikrarlı üreme bağlarının önemini açıklar. Çift bağlanmadan farklı olarak, istikrarlı üreme bağları hem monogami hem de polijini ve poliandri gibi sistemleri kapsar. İnsanlarda babalık, mevcut anne soyuna dayalı akrabalık tanımanın genişlemesiyle ortaya çıkmıştır.
Okunduğu Gibi
27 Nis7 dakikada okunur


Marvin Harris - Türümüz: kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve nereye gittiğimiz - kitap incelemesi 8
Savaşlar genellikle nüfus baskısı, kaynak rekabeti ve erkek egemenliğinden kaynaklanır; kadın kaçırma ve şiddet yaygındır.
Okunduğu Gibi
21 Şub10 dakikada okunur


Marvin Harris - Türümüz: kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve nereye gittiğimiz - kitap incelemesi
Marvin Harris'in Türümüz kitabı, insan evrimini, kültürel gelişimi ve bilimsel keşifleri ele alırken evrenselci bir bakış açısı sunuyor.
Okunduğu Gibi
2 Şub9 dakikada okunur


Aydınlanma, Tanrı ve İnsanlık: Evrimsel Gerçeklikler ve Akılcılık Yanılgısı
Aydınlanma sonrası akılcılık, etnik ve dini bağların zayıflamasını bekledi, ancak evrimsel geçmişimiz ve sosyal içgüdülerimiz bu dönüşü enge
Okunduğu Gibi
23 Ara 20245 dakikada okunur
İLETIŞIM
https://www.youtube.com/channel/UCMHnYZkm7-WaDQrzAvLMS9A?view_as=subscriber
(+90) 212 234 56 78
bottom of page