Primatlarda annelerle kızları arasındaki güçlü bağlar, grup içinde akrabalık temelli sosyal yapılar oluşturur. Annenin statüsü kıza geçer, bu da doğuştan sosyal farklılıklar yaratır. İnsanlarda da sosyal statü yalnızca kültürel değil, biyolojik temellere dayanır. Eşitsizlik evrimsel bir mirastır. Bu yapı, insan toplumlarında kültürel akrabalık sistemleriyle daha da karmaşık hale gelmiştir.

Primatlarda ve insanlarda sosyal statü doğuştan gelen biyolojik özelliklere dayanır. Anne-yavru bağı üzerinden akrabalık tanınır ve sosyal yapılar oluşur. Sosyal statü; fiziksel, zihinsel ve psikolojik özellikler ile belirlenir. Kültürel eşitlik söylemleri bu biyolojik gerçekliği göz ardı eder. Bireylerin doğuştan sahip oldukları özellikler, toplumdaki yerlerini belirler.

İnsanlardaki akrabalık sistemlerinin, primat atalarımızdan miras kalan anne-soylu (rahim bağlantılı) akrabalık düzenine dayandığı anlatılıyor. Primatlar, uzun süreli sosyal ilişkilerle akrabalarını tanır; özellikle dişiler anneleri ve kız kardeşleriyle güçlü bağlar kurar. Akraba tanımanın içgüdüsel olduğu vurgulanırken, erkeklerin çocuklara sahip çıkmasının doğal olmadığı, sosyal süreçlerle açıklanmaya çalışıldığı eleştiriliyor.

Chapais, insan toplumunun evriminde dışevliliğin (exogamy) ve istikrarlı üreme bağlarının önemini açıklar. Çift bağlanmadan farklı olarak, istikrarlı üreme bağları hem monogami hem de polijini ve poliandri gibi sistemleri kapsar. İnsanlarda babalık, mevcut anne soyuna dayalı akrabalık tanımanın genişlemesiyle ortaya çıkmıştır.

İnsan toplumlarının kökeni, primat atalarımızdaki sosyal yapılara dayanır. Çift bağları ve baba soyuna dayalı akrabalık sistemleri, insan evriminde kritik rol oynamıştır. Bernard Chapais, primat davranışları ve evrimsel süreçleri inceleyerek, exogami, ensestten kaçınma ve evlilik ittifakları gibi kavramların insan toplumlarının oluşumunda temel olduğunu savunur.

Bernard Chapais’in Primeval Kinship (İlkel Akrabalık) eseri, insan toplumunun evrimsel kökenlerini çift bağlanma, karşılıklı dışevlilik (reciprocal exogamy), soy bağı gibi kavramlar üzerinden ele alırken, primatoloji, evrimsel antropoloji ve yapısalcılık aracılığıyla Lévi-Strauss, Robin Fox gibi isimlerin katkılarıyla insan akrabalık sistemlerinin derin yapısını ve kültürel normların biyolojik temellerini inceler.

Savaşlar genellikle nüfus baskısı, kaynak rekabeti ve erkek egemenliğinden kaynaklanır; kadın kaçırma ve şiddet yaygındır.

Bir önceki yazıda neler anlatmıştık? Cinsel Zevk ve Sosyal Bağlar hakkında Harris'in görüşlerini aktarmıştım. Harris, İnsan seksüelliği,...

Babalığın keşfi, cinselliğin anlamını değiştirdi, ataerkilliği doğurdu. Kadın özgürlüğü yeniden şekillenirken toplum dönüşüyor.

Evrimsel psikolojiye göre cinsel haz, üreme stratejileri ve toplumsal işbirliği biyolojik sinyaller ve kültürel normlarla şekillenir.

Seks, biyolojik ve kültürel evrimde seçici bir güçtür; ancak hayatta kalmak için şart değildir. İnsan cinselliği alfa erkeklikten tek eşlili

İnsan doğası ve kültürel seçilim, hayatta kalma içgüdüleri, üreme, beslenme ve çevresel etkilerle şekillenir.

Kültürün biyolojiyi “gölgelemesi” insanın hızla değişen toplumsal yapısını açıklar.

Marvin Harris’in yazmış olduğu “Türümüz: kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve nereye gittiğimiz” (Our kind: who we are, where we came from)

Marvin Harris'in Türümüz kitabı, insan evrimini, kültürel gelişimi ve bilimsel keşifleri ele alırken evrenselci bir bakış açısı sunuyor.

Hasta Toplumlar Sözlük Devamı

Hasta Toplumlar kitabı sözlüğü devamı.

Edgerton, Hasta Toplumlar kitabı sözlüğü.

Kültürel uyum, toplumların hayatta kalması için kritik bir faktördür; maladaptasyon ise toplumsal sorunlara yol açan uyumsuzlukları ifade ed

İnsan davranışındaki irrasyonalite, evrimsel psikoloji ve sosyal değişimle şekillenir; güç ilişkileri toplumsal normları etkiler.