top of page


OKUNDUĞU GİBİ
Bilenin Bilmeyene Borcu Vardır

Yıllar içinde biriktirdiğim bilgileri sunmak için kurduğum kişisel site. Okunduğu Gibi platformuna hoş geldiniz. Sitemde size sunduklarıma göz atın. Okunduğu Gibi yeni şeyler öğrenmek isteyenler için bir ortam.
Ara


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 15
Uzun bir aradan sonra Primeval Kinship kitabına geri dönüyorum. Westermarck etkisi ve davranışsal homoloji kavramları üzerinden insan ve primat davranışları arasındaki evrimsel benzerlikleri inceliyoruz. Üç akademik makale üzerinden bu kavramları sorguluyorum, evrimsel tutarlılığı değerlendiriyor ve davranışsal örüntülerin genetik kökenli mi yoksa uyarlayıcı mı olduğunu tartışıyorum.
Okunduğu Gibi
11 Haz6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 14
Ahlakın evrimsel ve kültürel kökenleri, özellikle ensest yasağı inceleniyor. Westermarck etkisi, çocuklukta birlikte büyüyenler arasında cinsel çekimi engeller. Ancak biyolojik içgüdülerin toplumsal normlara dönüşmesi “temsil sorunu” yaratır. Ensest kaçınma biyolojik tiksinti ve kültürel öğrenmenin birleşimidir. Ensest, bireysel vicdanı ve toplumsal düzeni zedelediği için ahlaken reddedilir.
Okunduğu Gibi
3 Haz13 dakikada okunur


Çok Eşli Düzende Akrabalık İlişkileri ve Ensest Yaşanma Olasılığı Üzerine
Bu çalışma, 50 kişilik hayali klanlar üzerinden, babalık bilinmezliği ve çok eşlilik koşullarında ensest riskini matematiksel ve görsel modellerle analiz eder. Anne soyuna dayalı izleme, Westermarck etkisi ve evrimsel kaçınma stratejileriyle ensest olasılığı değerlendirilir. İnsan evriminde eşitlikçi cinsel seçim ve sosyal yapıların bu riskleri nasıl azalttığı tartışılır.
Okunduğu Gibi
2 Haz18 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 13
Bu metin, Westermarck etkisini temel alarak insanların birlikte büyüdükleri kişilerle neden cinsel ilişki kurmak istemediğini açıklar. Ensestten kaçınmanın biyolojik temelleri, kültürel tabularla nasıl örtüştüğü ele alınır. Bu içgüdülerin evrimsel kökenlerini sorguluyorum ve düşünmekle eyleme geçmenin farkını tartışarak toplumsal düzenin bu bastırma mekanizmalarına dayandığını savunuyorum. Bir sonraki uzun çalışmamıı tanıtoyorum.
Okunduğu Gibi
1 Haz4 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 10
Kadınlar ve erkekler tarih boyunca zorunlu veya gönüllü olarak göç ettiler. Modern dünyada yaşanan göçlerin motivasyonu ile atalarımızın yaşadığı dönemde yaşadığı grubu terk etmek arasında hem benzerlikler hem de farklar var. Atalarımızın toplumsal yapısı zamanla değişmiş olmalı. Değişen toplumsal yapılar farklı ilişki biçimlerinin ortaya çıkmasına yol açmış olmalı. Topluluk içindeki statüler kimin göç edeceğini de belirlemiş olmalı. Kadınların daha iyi eş için yaşadığı yer t
Okunduğu Gibi
4 May19 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 9
İnsanlardaki ensestten kaçınma davranışının kültürel bir tabu olmadan önce evrimsel kökenleri olduğu. Primatlarda gözlemlenen içgüdüsel davranışlar (örneğin dağılma, Westermarck etkisi) insanların da benzer içgüdülerle hareket ettiğini gösterir. Bu kaçınma, üreme başarısını artırmak için doğal seçilimle şekillenmiş olabilir. Ensestten kaçınma özellikle dişilerde daha güçlüdür.
Okunduğu Gibi
2 May6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 6
Primatlarda annelerle kızları arasındaki güçlü bağlar, grup içinde akrabalık temelli sosyal yapılar oluşturur. Annenin statüsü kıza geçer, bu da doğuştan sosyal farklılıklar yaratır. İnsanlarda da sosyal statü yalnızca kültürel değil, biyolojik temellere dayanır. Eşitsizlik evrimsel bir mirastır. Bu yapı, insan toplumlarında kültürel akrabalık sistemleriyle daha da karmaşık hale gelmiştir.
Okunduğu Gibi
28 Nis5 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 5
Primatlarda ve insanlarda sosyal statü doğuştan gelen biyolojik özelliklere dayanır. Anne-yavru bağı üzerinden akrabalık tanınır ve sosyal yapılar oluşur. Sosyal statü; fiziksel, zihinsel ve psikolojik özellikler ile belirlenir. Kültürel eşitlik söylemleri bu biyolojik gerçekliği göz ardı eder. Bireylerin doğuştan sahip oldukları özellikler, toplumdaki yerlerini belirler.
Okunduğu Gibi
28 Nis6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 4
İnsanlardaki akrabalık sistemlerinin, primat atalarımızdan miras kalan anne-soylu (rahim bağlantılı) akrabalık düzenine dayandığı anlatılıyor. Primatlar, uzun süreli sosyal ilişkilerle akrabalarını tanır; özellikle dişiler anneleri ve kız kardeşleriyle güçlü bağlar kurar. Akraba tanımanın içgüdüsel olduğu vurgulanırken, erkeklerin çocuklara sahip çıkmasının doğal olmadığı, sosyal süreçlerle açıklanmaya çalışıldığı eleştiriliyor.
Okunduğu Gibi
27 Nis6 dakikada okunur


İlkel Akrabalık - Çift Bağı İnsan Toplumunu Nasıl Doğurdu? 1
Bernard Chapais’in Primeval Kinship (İlkel Akrabalık) eseri, insan toplumunun evrimsel kökenlerini çift bağlanma, karşılıklı dışevlilik (reciprocal exogamy), soy bağı gibi kavramlar üzerinden ele alırken, primatoloji, evrimsel antropoloji ve yapısalcılık aracılığıyla Lévi-Strauss, Robin Fox gibi isimlerin katkılarıyla insan akrabalık sistemlerinin derin yapısını ve kültürel normların biyolojik temellerini inceler.
Okunduğu Gibi
25 Nis11 dakikada okunur


Marvin Harris - Türümüz: kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve nereye gittiğimiz - kitap incelemesi 4
İnsan doğası ve kültürel seçilim, hayatta kalma içgüdüleri, üreme, beslenme ve çevresel etkilerle şekillenir.
Okunduğu Gibi
8 Şub13 dakikada okunur


Marvin Harris - Türümüz: kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve nereye gittiğimiz - kitap incelemesi
Marvin Harris'in Türümüz kitabı, insan evrimini, kültürel gelişimi ve bilimsel keşifleri ele alırken evrenselci bir bakış açısı sunuyor.
Okunduğu Gibi
2 Şub9 dakikada okunur


İnsanın Akıl ve İrrasyonalite Arasındaki Yolculuğu
İnsan davranışındaki irrasyonalite, evrimsel psikoloji ve sosyal değişimle şekillenir; güç ilişkileri toplumsal normları etkiler.
Okunduğu Gibi
6 Oca25 dakikada okunur


Aydınlanma, Tanrı ve İnsanlık: Evrimsel Gerçeklikler ve Akılcılık Yanılgısı
Aydınlanma sonrası akılcılık, etnik ve dini bağların zayıflamasını bekledi, ancak evrimsel geçmişimiz ve sosyal içgüdülerimiz bu dönüşü enge
Okunduğu Gibi
23 Ara 20245 dakikada okunur


Eşitsizlik, Maladaptasyon ve İnsan Doğası Üzerine
Eşitsizlik ve adaptasyon, insan doğasının sosyal yapı ve evrimle ilişkisini şekillendirir; adalet arayışı, türümüzün temel bir itkisidir.
Okunduğu Gibi
14 Ara 20248 dakikada okunur


Labirentte Yaşam: İnsanlığın Rasyonel Olmayan Yüzü
İnsanlık, evrimsel geçmişten gelen irrasyonel davranışlarla sağlıksız gelenekleri sürdürür; kültürel adaptasyon her zaman avantaj sağlamaz.
Okunduğu Gibi
5 Ara 202417 dakikada okunur
İLETIŞIM
https://www.youtube.com/channel/UCMHnYZkm7-WaDQrzAvLMS9A?view_as=subscriber
(+90) 212 234 56 78
bottom of page